Cách tăng/giảm pH ao tôm hiệu quả cho nhà nông

tháng 9 22, 2021

Nồng độ pH là chỉ số quan trọng cần được theo dõi thường xuyên trong ao nuôi tôm. Khi độ pH biến đổi sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường nước và sức khỏe của tôm. Do vậy, bà con nuôi tôm cần nắm rõ các đặc điểm, ảnh hưởng của độ pH và biết cách tăng/giảm pH ao tôm phù hợp nhằm tránh các thiệt hại cho ao nuôi.

Chỉ số pH trong ao tôm là gì? Nên duy trì ở mức bao nhiêu?

Nồng độ pH trong ao tôm là chỉ số đo hoạt động của các ion H+ trong môi trường, thể hiện độ cứng của nước. Giá trị của pH dao động từ 0 đến 14. Nếu pH > 7 thì nước có môi trường kiềm. pH< 7 là môi trường axit. Và pH = 7 là môi trường trung tính.

Trong ao nuôi tôm, nên duy trì độ pH ở mức 7,5 – 8,5. Cần theo dõi độ pH thường xuyên để phát hiện những biến đổi kịp thời, nếu để pH dao động quá 0,5 đơn vị trong ngày sẽ làm tôm bị sốc. Người nuôi tôm có thể đo độ pH bằng các loại bút đo pH hay máy đo cầm tay, nên đo mỗi ngày ít nhất hai lần vào sáng (6 giờ) và chiều (14 giờ).

Những nguyên nhân dẫn đến sự biến đổi pH trong ao nuôi

tăng/giảm ph ao tôm

Giá trị pH sẽ bị ảnh hưởng bởi hai yếu tố chính, đó là tính chất nền đất và hoạt động của tảo, vi sinh vật trong ao nuôi.

Ở những vùng đất phèn, pH thấp nên làm giảm pH nước. Hơn nữa, nếu gặp mưa nhiều, phèn sẽ bị rửa trôi từ bờ xuống ao, làm giảm pH đáng kể.
Mức độ sử dụng CO2 của tảo và vi sinh vật trong ao nuôi sẽ làm biến đổi độ pH của nước. Tảo quang hợp dựa trên nguyên tắc lấy CO2 vào ban ngày và thải ra lại vào ban đêm làm pH dao động trong ngày. Nếu mật độ tảo trong ao nuôi cao thì pH dao động càng lớn. Tảo nhiều sẽ làm pH cao vào buổi chiều (8,8-9,1). Khi tảo tàn sẽ làm giảm pH trong ao nuôi. Do vậy, cần duy trì sự cân bằng của giữa tảo và vi sinh vật trong ao để ổn định độ pH, nhất là khi nuôi tôm ở vùng có độ mặn thấp hay vào mùa mưa, tảo phát triển dày.

Ngoài ra, sự tồn tại của các khí độc NH4+/ NH3 gây phản ứng nitrat hóa của vi khuẩn và oxy làm giảm kiềm trong nước, gây biến đổi pH.

Ảnh hưởng của độ pH đến ao tôm

Khi pH tăng hay giảm đều gây những ảnh hưởng nhất định đến hệ sinh thái ao nuôi và sức khỏe của tôm.

Nồng độ pH quá cao thường sẽ làm trong nước, khó gây màu. pH thấp gây ảnh hưởng đến sự phát triển của tảo và các vi sinh vật trong nước
pH tăng dẫn đến nồng độ khí amoniac (NH3) trong nước tăng (Tham khảo quản lý NH3 ao tôm). Và khi pH thấp làm tăng hàm lượng khí hydro sunfua (H2S) (Tham khảo quản lý H2S ao tôm). Đây là hai loại khí độc, cực kỳ nguy hại cho sức khỏe tôm.
Tôm khi sống trong môi trường nước có pH vượt ngưỡng sẽ chậm lột vỏ, suy giảm miễn dịch, stress. Khả năng trao đổi khí ở mang của tôm cũng bị suy yếu, dẫn đến tôm ngạt và nổi đầu. Ngoài ra, khi pH cao cũng sẽ làm giảm hiệu quả trao đổi chất ở tôm, ảnh hưởng đến tiêu hóa.
Trong giai đoạn tôm lột vỏ, nếu pH quá thấp sẽ dễ gây tình trạng tôm dính chân không tách ra khỏi vỏ được
pH biến đổi khiến sức khỏe tôm suy yếu, khả năng miễn dịch kém nên rất dễ bị nhiễm bệnh tồn tại trong ao nuôi.